วันไหว้ครู 2568 (ภาษาอังกฤษ : Teacher’s Day) เป็นวันที่นักเรียน นักศึกษา จัดกิจกรรมไหว้ครูตามประเพณี แต่ละสถาบันการศึกษาอาจปรับเปลี่ยนวันจัดกิจกรรมวันครูตามความเหมาะสม วันไหว้ครูวันที่เท่าไร ตรงกับวันไหน มาดูกัน

วันไหว้ครูปี 2568 ตรงกับวันที่เท่าไร

วันไหว้ครู 2568 มักจะจัดขึ้นในเดือนมิถุนายนของทุกปี ซึ่งเป็นไปตามกำหนดของโรงเรียนและสถาบันศึกษาแต่ละแห่ง โดยส่วนใหญ่แล้วมักจะจัดให้ตรงกับ "วันพฤหัสบดี" ส่วนเหตุผลที่วันไหว้ครูมักจัดขึ้นในเดือนมิถุนายน เนื่องจากเป็นช่วงที่เปิดเทอมหรือภาคการศึกษานั่นเอง

หลายคนอาจจำสลับกับ "วันครู" ซึ่งมีกำหนดให้ตรงกับวันที่ 16 มกราคมของทุกปี ส่วน "วันไหว้ครู" นิยมจัดขึ้นในเดือนมิถุนายน ส่วนวันที่เท่าไหร่นั้น ก็ขึ้นอยู่กับกำหนดของแต่ละสถานศึกษา

ประวัติวันไหว้ครู มีความเป็นมาอย่างไร

พิธีวันไหว้ครู จัดขึ้นเพื่อยกย่องผู้มีอาชีพ "ครู" ที่ทำหน้าที่อบรมสั่งสอนด้านการศึกษาและจริยธรรม รวมถึงถ่ายทอดความรู้ให้แก่ลูกศิษย์ โดยวันไหว้ครูเริ่มจัดขึ้นในช่วงหลังปี พ.ศ. 2499 เป็นต้นมา ซึ่งตรงกับสมัยของรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม

...

วันไหว้ครูอันเป็นธรรมเนียมถือปฏิบัติกันมานี้เกิดจากการประชุมครูในปี พ.ศ. 2499 สมัย จอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี และเป็นประธานกรรมการอำนวยการคุรุสภากิตติมศักดิ์ โดยได้กล่าวปราศรัยว่า

“ที่อยากเสนอในตอนนี้ก็คือว่า เนื่องจากผู้เป็นครูมีบุญคุณ เป็นผู้ให้แสงสว่างในชีวิตของเราทั้งหลาย ข้าพเจ้าคิดว่าวันครูควรมี สักวันหนึ่งสำหรับให้บรรดาลูกศิษย์ทั้งหลายได้แสดงความเคารพ สักการะต่อบรรดาครูผู้มีพระคุณทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสำหรับ คนทั่วไปถ้าถึงวันตรุษ วันสงกรานต์ เราก็นำเอาอัฐิของผู้มีพระคุณบังเกิดเกล้ามาทำบุญ ทำทาน คนที่สองรองลงไปก็คือครูผู้เสียสละทั้งหลาย ข้าพเจ้าคิดว่าในโอกาสนี้จะขอฝากที่ประชุมไว้ด้วย ลองปรึกษาหารือกันในหลักการ ทุกคนคงจะไม่ขัดข้อง”

การไหว้ครูเป็นธรรมเนียมปฏิบัติให้ลูกศิษย์ได้แสดงความกตัญญูกตเวทีต่อครูผู้สอนวิชาความรู้ เปรียบเสมือนเรือที่พายไปส่งผู้โดยสารให้ขึ้นฝั่ง ครูคือผู้ที่ปรารถนาดีต่อนักเรียน และเป็นอาชีพที่ได้รับการยกย่องจากสังคม ถือเป็นแบบอย่างอันดีแก่เยาวชน ซึ่งจะกลายเป็นคนรุ่นใหม่ที่ขึ้นมาพัฒนาประเทศ

สถาบันการศึกษานับตั้งแต่ปฐมวัย จนถึงอุดมศึกษาจึงมักจัดงานไหว้ครูเพื่อให้ลูกศิษย์และครูได้พบปะกัน นอกจากจะมอบพานไหว้ครูแล้วยังได้ถือโอกาสพูดคุย ทำกิจกรรมดีๆ ร่วมกับครู

กิจกรรมวันไหว้ครู 2568 มีอะไรบ้าง

ช่วงเช้าคุณครูร่วมกันทำบุญใส่บาตร ช่วงสายๆ จะเป็นพิธีไหว้ครู บางสถานศึกษาจัดงานรับประทานอาหารร่วมกับคุณครูที่เกษียณอายุแล้วในมื้อกลางวัน หรือมื้อค่ำ

พิธีการไหว้ครู

สถาบันการศึกษา โรงเรียนต่างๆ จะจัดพิธีไหว้ครูในช่วงเดือนมิถุนายน ซึ่งเป็นวันเปิดภาคเรียนต้นปีการศึกษา สถานที่ที่ใช้มักเป็นอาคารอเนกประสงค์ และส่งตัวแทนเด็กนักเรียนมาถือพานไหว้ครู โดยมีลำดับขั้นตอนดังนี้

1. ประธานจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย และนมัสการพระพุทธรูปที่โต๊ะหมู่บูชา
2. ประธานเริ่มพิธีการสวดมนต์
3. ผู้นำสวดกล่าวคาถาไหว้ครู

บทสวดบูชาครู

(ผู้นำสวด) ปาเจราจริยาโหนติ คุณุตตรานุสาสกา
สวดทำนองสรภัญญะ
สวดพร้อมกัน ข้าขอประณตน้อมสักการ บูรพาคณาจารย์
ผู้กอรปประโยชน์ศึกษา
ทั้งท่านผู้ประสาทวิชา อบรมจริยา
แก่ข้าในกาลปัจจุบัน
ข้าขอเคารพอภิวันท์ ระลึกคุณอนันต์
ด้วยใจนิยมบูชา
ขอเดชกตเวทิตา อีกวิริยะพา
ปัญญาให้เกิดแตกฉาน
ศึกษาสาเร็จทุกประการ อายุยืนนาน
อยู่ในศีลธรรมอันดี
ให้ได้เป็นเกียรติเป็นศรี ประโยชน์ทวี
แก่ชาติและประเทศไทยเทอญฯ
(ผู้นำสวด) ปัญญาวุฒิกเร เต เต ทินโนวาเท นมามิหัง


4. ตัวแทนนักเรียนกล่าวคำปฏิญาณตน ตัวแทนนักเรียนแต่ละห้องนำพานมอบให้ครู

เปิดความหมายของ ดอกไม้ไหว้ครู 5 อย่าง 

พานไหว้ครู และกรวยไหว้ครูมักจะประกอบด้วยดอกไม้ไหว้ครูที่มีความหมายดังนี้

...

1. หญ้าแพรก หมายถึง ความเจริญ งอกงาม เปรียบเสมือนปัญญาของนักเรียน

2. ดอกมะเขือ หมายถึง ความอ่อนน้อม พร้อมจะเรียนรู้วิชาต่างๆ จากครู

3. ดอกเข็ม หมายถึง สติปัญญาที่แหลมคม และวิชาความรู้อันมีรสหวานเหมือนนำ้หวานของดอกเข็ม

4. ข้าวตอก หมายถึง ระเบียบวินัย การรู้จักควบคุมตนเอง เพราะถ้าไม่รู้จักควบคุมตัวเองจะเป็นเพียงข้าวเปลือกที่ถูกคั่ว แต่เป็นข้าวตอกไม่ได้

5. ดอกบานไม่รู้โรย หมายถึง การเรียนรู้ที่ไม่มีที่สิ้นสุด เป็นดอกไม้สีม่วงที่มีความหมายดี และอาจหมายถึง ความรักที่มีต่อครูอย่างไม่รู้โรยรา

"วันครู" กับ "วันไหว้ครู" แตกต่างกันอย่างไร

วันครู ตรงกับวันที่ 16 เดือนมกราคมของทุกปี และกิจกรรมที่เกี่ยวข้องคือการนำผลงานของครูและอาจารย์มาแสดงนิทรรศการ หรือจัดการประชุมวิชาการที่คุรุสภา

...

ส่วนวันไหว้ครู ส่วนใหญ่จัดให้ตรงกับวันพฤหัสบดีของเดือนมิถุนายน ซึ่งเป็นช่วงเปิดเทอมใหม่ โดยนักเรียนจะจัดพานไหว้ครู มีพิธีกรรมจัดที่โรงเรียน กล่าวคำไหว้ครู เพื่อรำลึกถึงบุญคุณของครูบาอาจารย์

บทความที่เกี่ยวข้อง :