อาสาฬหบูชา (ภาษาอังกฤษ : Asalha Puja Day) ถือเป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เพราะเป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาเป็นครั้งแรก จึงเปรียบเสมือนวันที่มีการประกาศพุทธศาสนาแก่ชาวโลก ปัจจุบันชาวพุทธทั่วโลกมีการจัดงานระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในวันอาสาฬหบูชา ในขณะที่ในประเทศไทยเองได้กำหนดให้อาสาฬหบูชาเป็นวันหยุดราชการ
วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันที่เท่าไร?
วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปี โดยในปี 2568 ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ.2568
วันอาสาฬหบูชา คือวันอะไร?
อาสาฬหบูชา คือ วันคล้ายวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนากัณฑ์แรกที่มีชื่อว่า "ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร" แก่พระปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน โดยมีพระโกณฑัญญะได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นรูปแรก ขอให้พระพุทธเจ้าบรรพชาอุปสมบทให้ (หรือที่เรียกว่า "เอหิภิกขุอุปสัมปทา") กลายเป็นพระสงฆ์รูปแรกในพระพุทธศาสนา วันอาสาฬหบูชาจึงถือเป็นวันที่มีพระรัตนตรัยครบองค์ 3 อัน ได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์
หมายเหตุ : สำนักงานราชบัณฑิตยสภา ได้ระบุคำว่า "อาสาฬหบูชา" อ่านได้ 2 แบบ ได้แก่ อา-สาน-หะ-บู-ชา และ อา-สาน-ละ-หะ-บู-ชา
...
"ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร" หลักธรรมสำคัญในวันอาสาฬหบูชา 2568
ในสมัยพุทธกาลหลังจากที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้แล้ว พระองค์เสด็จไปยังป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ซึ่งตั้งอยู่ในแขวงเมืองพาราณสี เพื่อพบกับพระปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 องค์ โดยเดิมทีพระปัญจวัคคีย์คิดว่าพระพุทธเจ้าทรงล้มเลิกความตั้งใจเดิมเสียแล้ว หลังจากที่ไม่บำเพ็ญทุกรกิริยา แต่สุดท้ายพระพุทธเจ้าได้แสดงธรรมเทศนาที่เรียกว่า "ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร" ในวันเพ็ญเดือน 8
ใจความสำคัญของหลักธรรมคือ การเดินทางสายกลาง โดยอริยมรรคมี 8 ประการ และอริยสัจ 4 ประการ ได้แก่
อริยมรรค 8
- สัมมาทิฏฐิ หมายถึง การเห็นชอบ
- สัมมาสังกัปปะ หมายถึง การดำริชอบ
- สัมมาวาจา หมายถึง การเจรจาชอบ
- สัมมากัมมันตะ หมายถึง การทำการงานชอบ
- สัมมาอาชีวะ หมายถึง การเลี้ยงชีพชอบ
- สัมมาวายามะ หมายถึง การเพียรชอบ
- สัมมาสติ หมายถึง การระลึกชอบ
- สัมมาสมาธิ หมายถึง การตั้งใจชอบ
อริยสัจ 4
- ทุกข์ คือ ความไม่สบายกายใจ
- สมุทัย คือ เหตุให้เกิดทุกข์
- นิโรธ คือ ความดับทุกข์
- มรรค คือ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์
วันอาสาฬหบูชา 2568 มีความสำคัญอย่างไร?
- เป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศ "พุทธศาสนา" ให้ชาวโลกได้รับรู้
- เป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง "ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร" ซึ่งเป็นหลักธรรมแรกในพระพุทธศาสนา
- เป็นวันที่กำเนิดพระสงฆ์ขึ้นเป็นครั้งแรก ซึ่งได้แก่ "พระอัญญาโกณฑัญญะ" โดยเป็นพระอริยสงฆ์สาวกองค์แรกที่พระพุทธเจ้าทรงบวชให้
- เป็นวันแรกที่ "พระรัตนตรัย" ครบองค์ 3 ได้แก่ พระพุทธ, พระธรรม และพระสงฆ์
กิจกรรมในวันอาสาฬหบูชา ต้องเวียนเทียนไหม?
กิจกรรม วันอาสาฬหบูชา 2568 จะมีชาวพุทธมาร่วมกิจกรรมที่วัดและสถานที่ประกอบกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา ในช่วงเช้าและช่วงบ่ายจะมีการฟังธรรม ทำบุญตักบาตร ส่วนในเวลากลางคืนก็จะมีการจุดธูปเทียนเพื่อสำรวมกาย วาจา และใจ ถือธูปเทียนและดอกไม้ในการยืนประนมมือและเดินเวียนเทียนทำประทักษิณ (เดินเวียนขวา) นอกจากนี้ก็จะมีการสวดมนต์ สนทนาธรรม รวมถึงวิปัสสนาและเจริญภาวนา.
อ้างอิงข้อมูล : สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ