รวมวิธีเริ่มต้นใช้ชีวิตแบบ Low Waste อย่างยั่งยืนได้ง่ายๆ ที่สามารถปฏิบัติได้ทันที

ยุคปัจจุบันที่คนเริ่มสนใจปัญหาสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้น และความสำคัญอย่างเป็นนัยสำคัญต่อโลกของเรา ทำให้กระแสความตระหนักถึงผลกระทบจากการบริโภค และการสร้างขยะได้นำไปสู่แนวคิด "Low Waste" หรือ "วิถีขยะน้อย" 

ทั้งหมดมีจุดประสงค์ในการมุ่งเน้น การลดปริมาณขยะที่เราสร้างขึ้นในชีวิตประจำวันห้เหลือน้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

แนวคิดนี้เป็นการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดการสร้างภาระแก่สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน โดยผู้ที่สนใจเริ่มต้นปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต แต่ยังไม่แน่ใจว่าจะเริ่มต้นอย่างไร ไทยรัฐออนไลน์ ขอนำเสนอ 5 แนวทางปฏิบัติเบื้องต้น เพื่อใช้ชีวิตแบบ Low Waste ที่มีความเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน และสามารถนำไปปรับใช้ได้ทันที

5 วิธีเริ่มต้นใช้ชีวิตแบบ Low Waste

1. การปฏิเสธบรรจุภัณฑ์ใช้ครั้งเดียวทิ้ง (Refuse Single-Use Items)

ฝึกปฏิเสธสิ่งของที่ใช้แล้วทิ้งโดยไม่จำเป็น เช่น ถุงพลาสติกเมื่อซื้อของน้อยชิ้น, หลอดเครื่องดื่ม, ช้อนส้อมพลาสติก หรือแก้วน้ำพลาสติก หากไม่จำเป็นต้องใช้งานจริงๆ

เนื่องจากบรรจุภัณฑ์เหล่านี้เป็นแหล่งกำเนิดขยะพลาสติกปริมาณมหาศาล การปฏิเสธเป็นการลดขยะตั้งแต่ต้นทาง (Upstream Reduction) ที่มีประสิทธิภาพ สามารถเริ่มต้นได้ง่ายๆ เพียงแค่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางส่วน เช่น การไม่รับถุง และหลอด หรือช้อนส้อมพลาสติก

2. พกพาภาชนะ และอุปกรณ์ส่วนตัว (Carry Reusables)

ฝึกสร้างความเคยชินในการพกพาอุปกรณ์ที่ใช้ซ้ำได้ติดตัวเสมอ เช่น ถุงผ้าสำหรับจับจ่ายซื้อของ แก้วน้ำหรือกระบอกน้ำส่วนตัวสำหรับเติมเครื่องดื่ม หรือกล่องข้าวสำหรับซื้ออาหารกลับบ้าน ที่มีช้อนส้อมส่วนตัว

...

การลดการพึ่งพาบรรจุภัณฑ์ที่ใช้ครั้งเดียวทิ้งจากร้านค้าโดยตรง เป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อขยะที่ตนเองอาจก่อขึ้น สามารถปรับเปลี่ยนโดยการเลือกอุปกรณ์ที่พกพาสะดวก และตรงกับไลฟ์สไตล์ เริ่มจากอย่างน้อย 1-2 ชิ้น เช่น พกถุงผ้าติดกระเป๋า หรือวางแก้วน้ำส่วนตัวไว้ที่โต๊ะทำงาน

3. การวางแผนการบริโภคและจัดซื้อ (Conscious Consumption & Purchasing)

ทุกครั้งก่อนซื้อสินค้าใดๆ ควรวางแผน และพิจารณาถึงความจำเป็น สำรวจสิ่งที่มีอยู่แล้ว เพื่อหลีกเลี่ยงการซื้อซ้ำซ้อนหรือซื้อมาเก็บโดยไม่ได้ใช้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับอาหารสด ควรวางแผนเมนูและซื้อในปริมาณที่พอเหมาะเพื่อลดขยะอาหาร หรือที่เรียกกันว่า Food Waste

การบริโภคเกินความจำเป็นนั้นเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของบ่อเกิดขยะจำนวนมาก ทั้งจากตัวผลิตภัณฑ์ และบรรจุภัณฑ์ การวางแผนช่วยให้บริหารจัดการทรัพยากรได้ดีขึ้นและลดขยะที่ไม่จำเป็น

ลิสต์รายการสิ่งของที่ต้องซื้อก่อนไปจับจ่ายเสมอ ตรวจสอบตู้เย็นและตู้กับข้าวเป็นประจำ ตั้งคำถามกับตัวเองทุกครั้งก่อนตัดสินใจซื้อว่า "สิ่งนี้จำเป็นจริงๆ หรือไม่”

4. คัดแยกขยะเพื่อการรีไซเคิลอย่างถูกวิธี (Proper Waste Segregation)

แนวคิดนี้กำลังถูกรณรงค์อย่างกว้างขวางในหลายๆ ประเทศ รวมถึงประเทศไทย การศึกษาและทำความเข้าใจประเภทของขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ในพื้นที่ของคุณ และทำการคัดแยกขยะในครัวเรือนหรือที่ทำงานอย่างถูกต้อง เช่น แยกกระดาษ, พลาสติก, แก้ว, โลหะ ออกจากขยะทั่วไปและขยะอินทรีย์ 

การคัดแยกที่ถูกต้องตั้งแต่ต้นทาง ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการรีไซเคิล ทำให้วัสดุเหล่านั้นสามารถนำกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ได้ ลดปริมาณขยะที่ต้องนำไปฝังกลบหรือกำจัดด้วยวิธีอื่น

สามารถเริ่มต้นได้ง่ายๆ โดยจัดหาถังขยะสำหรับแยกประเภท หรือกำหนดพื้นที่แยกขยะง่ายๆ ในบ้าน เริ่มต้นจากประเภทหลักๆ ที่คุ้นเคยก่อน

5. ทบทวนพฤติกรรมการบริโภคและเลือกใช้ซ้ำ (Rethink Consumption & Choose Reusable)

แนวทางนี้สามารถปรับเปลี่ยนได้ง่ายๆ เพียงพิจารณาทางเลือกที่ยั่งยืนกว่าสำหรับของใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น เปลี่ยนจากการใช้ทิชชู่แบบม้วนเป็นการใช้ผ้าเช็ดหน้า หรือผ้าเช็ดมือ, เลือกใช้ผ้าทำความสะอาดแทนฟองน้ำหรือแผ่นใยขัดสังเคราะห์, พิจารณาใช้มีดโกนแบบเปลี่ยนใบมีดแทนแบบใช้แล้วทิ้ง

ทั้งหมดสามารถลดปริมาณขยะที่เกิดขึ้นจากของใช้สิ้นเปลืองในระยะยาว และมักเป็นการลงทุนที่คุ้มค่ากว่าในด้านการเงิน

ด้วยวิธีง่ายๆ เช่น การสำรวจของใช้ประจำวันที่สร้างขยะบ่อยๆ แล้วลองค้นหาทางเลือกที่ใช้ซ้ำได้ เริ่มเปลี่ยนทีละอย่างตามความสะดวก

การเริ่มต้นวิถีชีวิตแบบ Low Waste ไม่จำเป็นต้องเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่หรือเกิดขึ้นในชั่วข้ามคืน เพราะทั้ง 5 แนวทางที่กล่าวมานี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญและปฏิบัติได้จริง 

ทุกการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยที่เกิดขึ้นอย่างสม่ำเสมอ จะค่อยๆ สร้างความเคยชิน และนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงบวกที่ยิ่งใหญ่ขึ้นได้ทั้งต่อตนเองและต่อสิ่งแวดล้อม ลองนำไปปรับใช้และเริ่มต้นตั้งแต่วันนี้ เพื่อโลกที่ดีขึ้นของเราทุกคน

ภาพ : istock