เทศกาลลอยกระทง ประเพณีเก่าแก่ที่อยู่คู่คนไทยมานาน กำลังจะเวียนมาถึงในวันที่ 5 พฤศจิกายน 2568 นี้ แต่ในยุคสมัยที่เปลี่ยนไป มุมมองและพฤติกรรมของผู้คนก็ย่อมเปลี่ยนแปลงตาม
ไทยรัฐโพล จึงได้สำรวจพฤติกรรมจากผู้ตอบแบบสอบถามกว่า 12,000 คน และได้พบเทรนด์ที่น่าสนใจอย่างยิ่ง ว่าคนไทยคิดเห็นและวางแผนอย่างไรกับวันลอยกระทงที่กำลังจะมาถึงนี้
เสียงแตกไป หรือไม่ไป ในวันลอยกระทง 2568
โดยเทรนด์ที่น่าสนใจที่สุดคือคำถามว่า "ปีนี้คุณจะไปลอยกระทงหรือไม่?" ซึ่งผลลัพธ์สะท้อนเสียงที่แตกออกเป็นสามกลุ่มชัดเจน
- อันดับ 1: “ไม่ไป” (42.35%)
- อันดับ 2: “ไป” (33.63%)
- อันดับ 3: “คิดดูก่อน/ยังไม่แน่ใจ” (24.02%)
ผลลัพธ์นี้อาจทำให้หลายคนประหลาดใจ เพราะนี่คือสัญญาณที่ชัดเจนว่าคนกลุ่มใหญ่ที่สุด (เกือบครึ่ง) เลือกที่จะ "ไม่เข้าร่วม" กิจกรรมลอยกระทงในปีนี้ อย่างไรก็ตาม เมื่อรวมกลุ่มที่ยืนยันว่าจะ "ไป" และกลุ่มที่ "ลังเล" ก็ยังมีสัดส่วนรวมกันมากกว่าครึ่ง สะท้อนให้เห็นว่าลอยกระทงยังคงเป็นเทศกาลที่มีความหมาย แม้อาจมีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้คนส่วนหนึ่งเลือกที่จะไม่ไป
...
เหตุผลของคนที่ยังไปลอยกระทง เน้นแก่นแท้ ไม่เน้นปาร์ตี้
สำหรับกลุ่มคนที่ตัดสินใจไป รวมถึงกลุ่มที่ยังลังเล ไทยรัฐโพลได้เจาะลึกว่าพวกเขาไปทำไม โดยผลสำรวจชี้ชัดว่าเป็นแก่นแท้ของประเพณียังคงแข็งแกร่ง อันดับ 1 (42.79%) คือ ลอยกระทงเพื่อ "สืบสานประเพณี และขอขมาพระแม่คงคา"
ส่วนอันดับสอง นั้นสอดคล้องกับข้อมูลที่ว่า 28.00% ของผู้ตอบ (ในคำถามนี้) เลือกไม่ได้เข้าร่วมกิจกรรม ซึ่งสะท้อนกลับไปยังกลุ่มที่ตอบว่าไม่ไปในข้อแรก
ขณะที่อันดับ 3 คือ เน้นกิจกรรมรื่นเริง พบปะเพื่อนฝูง (10.92%) ซึ่งจะเห็นได้ว่า คนส่วนใหญ่ที่ไปลอยกระทงยังคงให้ความสำคัญกับความหมายดั้งเดิม มากกว่าการสังสรรค์รื่นเริงอย่างชัดเจน เช่นเดียวกับกลุ่ม "สายมู" ที่ 7.13% และกลุ่มที่เน้น "กิจกรรมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม" ที่ 7.85% ซึ่งอยู่ในอันดับ 4 และ 5 ไล่เลี่ยกัน
สถานที่ยอดนิยมในวันลอยกระทง 2568
ด้านสถานที่ยอดนิยม ผลสำรวจชี้ว่าคนส่วนใหญ่ไปลอยกระทงที่ไหน คำตอบคือคนยังคงเลือกพื้นที่ดั้งเดิม โดย “ริมแม่น้ำ” นำมาเป็นอันดับ 1 อย่างชัดเจนที่ 38.33% ตามมาด้วย “วัด” เป็นอันดับ 2 ที่ 26.79% และที่น่าสนใจคือ “อื่นๆ โปรดระบุ” (เช่น บึง สระน้ำ หรือพื้นที่จัดงานใกล้บ้าน) ก็ติดโผมาเป็นอันดับ 3 ที่ 15.72%
กระทงใบตองยืนหนึ่ง แต่เทรนด์ลดขยะ มาแรงแซงโค้ง
ในยุคที่สิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องใหญ่ แม้ "กระทงใบตอง" แบบดั้งเดิมจะยังคงยืนหนึ่งเป็นตัวเลือกอันดับ 1 ที่ 41.23% ตามด้วย "กระทงขนมปัง/อาหารปลา" (16.69%) แต่เทรนด์ "รักษ์โลก" ก็มาแรงมากเช่นกัน
เมื่อรวมกลุ่ม "ลอยออนไลน์/ดิจิทัล" (16.03%) และกลุ่มที่เลือก "ไม่ใช้กระทง" (14.94%) เข้าด้วยกัน จะมีสัดส่วนสูงถึง 30.97% นี่คือกลุ่มคนจำนวนมากที่เลือกปฏิเสธการสร้างขยะลงแหล่งน้ำโดยสิ้นเชิง
ด้านค่าใช้จ่าย ผลโพลสะท้อนชัดเจนว่าคน "เน้นประหยัด" โดยคนส่วนใหญ่กว่าครึ่ง (66.23%) ตั้งงบประมาณไว้ที่ "ไม่เกิน 300 บาท" ตอกย้ำว่าลอยกระทงเป็นเทศกาลที่ "เน้นคุณค่าทางใจ ไม่เน้นมูลค่า" โดยคนส่วนใหญ่กว่า 2 ใน 3 พร้อมจ่ายในงบประมาณที่จำกัดมาก
วัฒนธรรม และจิตวิญญาณ คือแก่นแท้ที่ยังคงอยู่
เมื่อถามถึง "แก่นแท้" ของลอยกระทงในใจคนไทย คำตอบอันดับ 1 คือ "การสืบสานวัฒนธรรมไทย" (38.42%) และอันดับ 2 คือ "การขอขมาพระแม่คงคา" (31.10%) ซึ่งทิ้งห่างตัวเลือกอย่าง "การกระตุ้นเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว" (12.24%) และ "เทศกาลแห่งความสนุกสนานรื่นเริง" (9.42%)
เมื่อรวมสองอันดับแรกเข้าด้วยกัน จะพบว่าคนไทยเกือบ 70% ยังคงมองว่าลอยกระทงคือเรื่องของ "วัฒนธรรม" และ "จิตวิญญาณ"นี่จึงเป็นบทสรุปของเทรนด์ลอยกระทง 2568 จากไทยรัฐโพล ที่สะท้อนว่า แม้คนกลุ่มใหญ่ที่สุดจะเลือก "ไม่ไป" แต่สำหรับคนที่ "ไป" พวกเขากำลังกลับไปสู่รากเหง้าดั้งเดิม คือการ "สืบสานประเพณีและขอขมา" เลือกใช้ "กระทงใบตอง" ในสถานที่ดั้งเดิมอย่าง "ริมน้ำและวัด" และทั้งหมดนี้เกิดขึ้นภายใต้งบประมาณที่ "ประหยัด" (ไม่เกิน 300 บาท) ตอกย้ำว่าลอยกระทงในใจคนไทย ยังคงเป็นเทศกาลที่ขลังอยู่ แต่ไม่เน้นความสิ้นเปลืองนั่นเอง