ตั้งแต่ AI ทำงานได้หลายอย่างมากขึ้น มีเครื่องมือใหม่ๆเกิดขึ้นมากมาย โดยเฉพาะการสร้างภาพ และวิดีโอ ก็ทำให้ภาพปลอมจาก AI กำลังแพร่กระจายไปทั่วโลกออนไลน์อย่างรวดเร็ว และเชื่อว่าหลายๆ คงเคยเห็นภาพ “ทหารหญิงฉลองวันเกิดกับคุณยายคุณตา” แน่นอนว่าองค์ประกอบทั้งหมดของภาพนั้นได้กระตุ้นอารมณ์ความรู้สึกของมนุษย์ตั้งแรกเห็น จนหลายคนลืมตั้งคำถาม คิดย้อนกลับ หรือตรวจสอบก่อนหลงเชื่อด้วยซ้ำ และทุกวันนี้ไม่ได้มีแค่กรณีนี้เท่านั้นแต่มีภาพ AI หลายพันล้านภาพในโลกออนไลน์และมีการสร้างใหม่อีกหลายล้านภาพทุกวัน ทำให้การตรวจสอบเป็นเรื่องยาก
ตั้งแต่ AI ทำงานได้หลายอย่างมากขึ้น มีเครื่องมือใหม่ๆเกิดขึ้นมากมาย โดยเฉพาะการสร้างภาพ และวิดีโอ ก็ทำให้ภาพปลอมจาก AI กำลังแพร่กระจายไปทั่วโลกออนไลน์อย่างรวดเร็ว และเชื่อว่าหลายๆ คงเคยเห็นภาพ “ทหารหญิงฉลองวันเกิดกับคุณยายคุณตา” แน่นอนว่าองค์ประกอบทั้งหมดของภาพนั้นได้กระตุ้นอารมณ์ความรู้สึกของมนุษย์ตั้งแรกเห็น จนหลายคนลืมตั้งคำถาม คิดย้อนกลับ หรือตรวจสอบก่อนหลงเชื่อด้วยซ้ำ และทุกวันนี้ไม่ได้มีแค่กรณีนี้เท่านั้นแต่มีภาพ AI หลายพันล้านภาพในโลกออนไลน์และมีการสร้างใหม่อีกหลายล้านภาพทุกวัน ทำให้การตรวจสอบเป็นเรื่องยาก
ทำไมเราถึงต้องกังวลกับเรื่องเหล่านี้ ต้องบอกว่า มันไม่ใช่แค่เรื่องของการทำลายความน่าเชื่อของข้อมูลบนโลกออนไลน์ แต่มันอาจนำไปสู่การสร้างปัญหาร้ายแรงในชีวิตจริงได้ เพราะภาพปลอมเหล่านี้อาจจะถูกนำไปใช้เพื่อ เผยแพร่ข้อมูลเท็จ ทำให้คนเข้าใจผิดในเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น โฆษณาหลอกลวง ขายสินค้าปลอมหรือหลอกลงทุน ตลอดจนปลอมแปลงตัวตน แอบอ้างเป็นคนอื่น
แม้ AI จะเก่งขึ้นเรื่อยๆ แต่ยังมีข้อผิดพลาดที่เราสามารถสังเกตได้ โดยก่อนอื่น เมื่อเจออะไรแปลกๆบนโลกออนไลน์ให้ตั้งสติก่อนทุกครั้ง และสามารถดูจุดผิดปกติเหล่านี้ได้
ใบหน้า : ดูสมมาตรผิดปกติ (เหมือนหุ่นยนต์) ดวงตาดู "ว่างเปล่า" ขาดความรู้สึก หรือเมื่อมองแล้วรู้สึกแปลกๆ ไม่สบายใจ
มือและนิ้ว : นิ้วบิดเบี้ยวหรือจำนวนผิด (มากกว่า 5 หรือน้อยกว่า 5) นิ้วติดกันหรืออยู่ในท่าแปลกๆ ที่เป็นไปไม่ได้ลักษณะมือดูผิดธรรมชาติ
สัดส่วนร่างกาย : ไหล่ข้างหนึ่งใหญ่กว่าอีกข้างเห็นได้ชัด อวัยวะส่วนต่างๆ ขนาดไม่เข้ากัน
ดูเรียบเนียนเกินจริง : ภาพดู "สมบูรณ์แบบ" เกินไป ขาดความธรรมชาติ ไม่มีรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ที่ควรมี
ลวดลายแปลกๆ : ลายซ้ำๆ หรือเรียบง่ายผิดปกติ จุดบนตัวสัตว์ลายเรียบง่ายเกินไป กิ่งไม้หรือเชือกดูยุ่งเหยิงไร้รูปแบบ
การรวมกันที่แปลก : เสื้อผ้าหลายสไตล์ผสมกันในภาพเดียว สิ่งของที่ไม่น่าจะอยู่ร่วมกัน สีสันของสัตว์ผิดไปจากธรรมชาติ
ข้อผิดพลาดทางประวัติศาสตร์ : เสื้อผ้าไม่ตรงยุคสมัย เทคโนโลยีผิดยุค (เช่น มือถือในภาพยุค 1900) รายละเอียดทางประวัติศาสตร์ผิดๆ
เงาไม่ตรงกับแหล่งแสง วัตถุในภาพเดียวดูเหมือนมีแสงส่องจากหลายทิศทาง การสะท้อนในน้ำหรือกระจกไม่ตรงกับของจริง
ตัวหนังสือดูแปลกๆ อ่านไม่ออก ข้อความไม่มีความหมาย ขนาดและสไตล์ตัวอักษรไม่เข้ากัน
นอกจากจะสังเกตุด้วยตาตัวเองอย่างละเอียด รอบคอบและมีความระมัดระวังมากขึ้นแล้ว ยังสามารถนำไปตรวจเช็คกับเครื่องมือได้ด้วย
1. Wasitai.com ใช้งานง่าย แค่ลากภาพมาวาง รวดเร็ว ได้ผลทันที ปลอดภัย ไม่เก็บภาพไว้ในเซิร์ฟเวอร์ รองรับไฟล์ใหญ่ สูงสุด 8MB
2. Hive Moderation ตรวจได้หลายแบบ ทั้งภาพ วิดีโอ เสียง ข้อความ มีส่วนขยาย Chrome ใช้ฟรี ตรวจได้ตรงจากเว็บ ผลลัพธ์ละเอียด บอกเปอร์เซ็นต์ความเป็นไปได้ + เดาเครื่องมือที่ใช้สร้าง อัปเดตสม่ำเสมอ ตามทันเทคโนโลยีใหม่
3. เครื่องมืออื่นๆ
BrandWell: ตรวจ AI ทั่วไป ใช้ฟรี https://brandwell.ai
AI Or Not: แม่นยำสูง ตรวจได้ทั้งภาพ วิดีโอ เสียง
Illuminarty: วิเคราะห์ละเอียด แม้ข้อมูลภาพถูกลบ
อย่างไรก็ตามเครื่องมือตรวจจับก็ต้องมีการพัฒนาขึ้นไปเรื่อยๆ ตามความเก่งของ AI และสิ่งสำคัญที่ต้องตระหนักไว้เสมอว่า ไม่มีเครื่องมือใดสมบูรณ์แบบ 100% อาจพลาดภาพ AI บางรูป หรืออาจแจ้งเตือนผิดว่าภาพจริงเป็น AI ดังนั้นการรู้จักป้องกันตัวเองด้วยทักษะการรู้จักแยกความจริงจากภาพปลอมเป็นทักษะสำคัญที่ทุกคนควรมี เพื่อปกป้องตัวเองและสร้างสภาพแวดล้อมออนไลน์ที่น่าเชื่อถือมากขึ้น