- ชิเกรุ อิชิบะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ประกาศลาออกหลังดำรงตำแหน่งไม่ถึง 1 ปี หลังพรรคเสรีประชาธิปไตยแพ้การเลือกตั้งซ้ำสองในเวลาไม่กี่เดือน ทำให้ญี่ปุ่นต้องหาผู้นำคนใหม่เป็นคนที่ 4 ในรอบ 5 ปี
- การตัดสินใจครั้งนี้มีขึ้นเพียงหนึ่งวันก่อนการลงมติภายในพรรค ซึ่งหลายฝ่ายคาดว่านายชิเกรุ อิชิบะจะถูกโค่นเก้าอี้
- การลาออกของอิชิบะเปิดทางให้ญี่ปุ่นต้องจัดการเลือกตั้งหัวหน้าพรรคผู้ปกครองอีกครั้ง และยิ่งตอกย้ำวงจรนายกรัฐมนตรีอายุสั้น ที่กลายเป็นภาพชินตาในการเมืองญี่ปุ่นไปแล้ว
ทำไมอิชิบะถึงต้องลาออก?
ย้อนกลับไปในปี 2020 หลังชินโซ อาเบะ ลาออกด้วยเหตุผลด้านสุขภาพ โยชิฮิเดะ สุงะ ก้าวขึ้นมาแทน แต่ก็อยู่ในตำแหน่งได้เพียงปีเดียว ก่อนกระแสนิยมตกต่ำจนนำไปสู่การลาออก
ต่อมา ฟุมิโอะ คิชิดะ ขึ้นรับตำแหน่งและชนะการเลือกตั้งในปี 2021 แต่กลับเผชิญปัญหาคอร์รัปชันในพรรค LDP ค่าครองชีพพุ่งสูง ค่าเงินเยนตกต่ำ ความนิยมจึงร่วงอย่างรวดเร็ว และต้องวางมือในปี 2024 เปิดทางให้อิชิบะเข้ามา
อิชิบะพยายามพิสูจน์ตนเองด้วยการยุบสภาเลือกตั้งใหม่ แต่ผลลัพธ์กลับเลวร้าย ประชาชนยังไม่ให้อภัยต่อคดีคอร์รัปชัน และโกรธแค้นกับวิกฤตค่าครองชีพ ทำให้พรรค LDP สูญเสียเสียงข้างมากทั้งสภาล่างและสภาสูง เสียงเรียกร้องให้อิชิบะลาออกดังขึ้นเรื่อย ๆ จนเจ้าตัวต้องตัดสินใจก้าวลงจากตำแหน่ง
ใครจะเป็นนายกฯ คนต่อไป?
การเลือกหัวหน้า LDP จะมีขึ้นต้นเดือนตุลาคม โดยผู้ชนะเกือบจะแน่นอนว่าจะได้เป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่น แม้ยังไม่มีใครประกาศชัด แต่ชื่อที่ถูกพูดถึงได้แก่ ชินจิโร โคอิซุมิ รัฐมนตรีเกษตรวัย 44 ปี บุตรชายของอดีตนายกฯ จุนอิชิโร โคอิซุมิ ที่ได้รับความนิยมจากสื่อและคนรุ่นใหม่ นายโยชิมาสะ ฮายาชิ เลขาธิการคณะรัฐมนตรีวัย 64 ปี ผู้มากประสบการณ์และรับบทโฆษกรัฐบาล นอกจากนี้ยังมี ซานาเอะ ทาคาอิชิ นักการเมืองสายอนุรักษ์นิยมใกล้ชิดอาเบะวัย 64 ปี ซึ่งหากเธอชนะ จะกลายเป็นนายกฯ หญิงคนแรกของญี่ปุ่น และยังมีชื่อของ โทชิมิตสึ โมเทงิ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศวัย 69 ปี และทาคายูกิ โคบายาชิ อดีตรัฐมนตรีด้านความมั่นคงทางเศรษฐกิจวัย 50 ปี ที่ถูกจับตามองเช่นกัน
...
ความท้าทายของผู้นำคนใหม่
ผู้ที่จะขึ้นเป็นนายกฯ ต้องเผชิญภารกิจหนักหลายด้าน ได้แก่ การกอบกู้ความเชื่อมั่นในพรรค LDP หลังฐานเสียงอนุรักษ์นิยมบางส่วนหันไปสนับสนุนพรรคชาตินิยม Sanseito การแก้ปัญหาเศรษฐกิจและค่าครองชีพ ค่าเงินเยนอ่อนทำให้ประชาชนรู้สึกว่าประเทศ “จนลง” ขณะที่เงินเดือนแทบไม่ขยับ รวมทั้งการบริหารความสัมพันธ์ต่างประเทศ โดยเฉพาะการรักษาสมดุลระหว่างสหรัฐฯ–จีน–เกาหลีใต้ ในขณะที่จีน รัสเซีย และเกาหลีเหนือแสดงพลังร่วมกันอย่างชัดเจน แม้แต่ความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ เองก็ไม่ราบรื่นนัก หลังประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เรียกร้องให้ญี่ปุ่นเพิ่มค่าใช้จ่ายในการตั้งฐานทัพอเมริกัน
ทำไมญี่ปุ่นเปลี่ยนผู้นำบ่อย?
ในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา ญี่ปุ่นมีนายกรัฐมนตรีมากกว่า 10 คน ปัญหาหลักคือ "การเมืองพรรคเดียว" ที่ LDP ครองอำนาจต่อเนื่อง การแข่งขันจึงเกิดขึ้นภายในพรรคเอง ระหว่างกลุ่มต่าง ๆ ที่ผลักดันคนของตัวเองขึ้นสู่ตำแหน่ง
ดังนั้น แม้จะก้าวขึ้นมาเป็นนายกฯ ได้ แต่แรงเสียดทานภายในก็ทำให้ตำแหน่งนี้เปรียบเหมือนยาพิษ ที่พร้อมจะเล่นงานผู้ครองเก้าอี้ได้ทุกเมื่อ จึงต้องจับตาดูว่าผู้นำคนถัดไปจะสามารถหยุดวงจรนายกรัฐมนตรีอายุสั้น และนำประเทศผ่านความท้าทายทั้งภายในและภายนอกได้หรือไม่.
คลิกอ่านข่าวเกี่ยวกับ ญี่ปุ่น