เมื่อควันขาวเบาบางของบุหรี่ไฟฟ้า ซ่อนไอน้ำมันระเหยของ "ค็อกเทลสารพิษ" กว่า 2,000 ชนิดที่คอยทำลายทางเดินหายใจ ปอด และสุขภาพของผู้ที่สูดไอน้ำมันระเหยนี้เข้าไป
แท่งนี้ร้ายจัด
บุหรี่ไฟฟ้าที่หลายคนคิดว่าปลอดภัยกว่าบุหรี่ทั่วไป แท้จริงแล้วกลับซ่อนอันตรายมากมายที่คุณอาจไม่เคยรู้ ไม่ใช่แค่นิโคตินที่ทำให้เสพติดเท่านั้น แต่สารเคมีกว่า 2,000 ชนิดในน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้าสามารถส่งผลกระทบต่อปอดและระบบหายใจของคุณได้อย่างรุนแรง โดยเฉพาะเด็กที่อวัยวะระบบทางเดินหายใจยังอยู่ในช่วงพัฒนาการ และยังไม่รวมถึงผลกระทบอื่น ๆ อีกมาก
กลไกในบุหรี่ไฟฟ้า ที่สร้างไอน้ำมันระเหยที่มาพร้อมสารพิษ
สารเคมีอันตรายเหล่านี้ เมื่อโดนความร้อนที่สูงเกือบ 300 องศาเซลเซียส จากแหล่งกำเนิดความร้อนที่เรียกว่า อะตอมไมเซอร์ หรือ คอยล์ (Atomizer / Coil) ซึ่งมีขดลวดความร้อนที่จะแปรสภาพสารระเหยให้กลายเป็นไอน้ำมันระเหยของสารเคมีอันตรายที่มีอนุภาคขนาดจิ๋ว (Ultrafine Particles) โดยที่อนุภาคเหล่านี้มีขนาดเล็กกว่าอนุภาคจากบุหรี่มวนถึง 10 เท่า จึงสามารถแทรกซึมผ่านปอดเข้าสู่กระแสเลือดได้โดยตรง และก่อให้เกิดการอักเสบในหลอดเลือดและเนื้อเยื่อต่าง ๆ เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด ตามงานวิจัยของ New York University School of Medicine
กลัวฝุ่น PM 2.5 แต่พอไอระเหยบุหรี่ไฟฟ้าที่เล็กกว่ากลับไม่กลัว!
ทุกครั้งที่สูบบุหรี่ไฟฟ้า คุณกำลังนำเอาไอระเหยที่มีขนาดเล็กกว่าฝุ่น PM 2.5 ซึ่งด้วยความ “เล็ก” ของอนุภาคในบุหรี่ไฟฟ้านี่เองที่นำพาสารอันตรายมากมาย (นิโคติน สารก่อมะเร็ง โลหะหนัก สารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) ที่พบในน้ำยาฟอกสี สีทาบ้าน ยาย้อมผม ไปจนถึงสารพิษอันตราย เช่น โพรไพลีนไกลคอล ฟอร์มาลดีไฮด์ สารหนูเป็นต้น) เข้าสู่ร่างกายได้ง่าย ลึก และเร็ว เรียกได้ว่าเล็กมากที่จะทะลุเข้าไปในกระแสเลือดและทำลายอวัยวะต่าง ๆ ได้ทั่วร่างกาย ไม่เพียงแค่ปอดเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงหัวใจและสมองด้วย อีกทั้งยังสะสมในร่างกายได้ยาวนานและก่อให้เกิดโรคร้ายแรงในระยะยาว จึงเป็นสิ่งที่ยืนยันว่า การเลือกสูบบุหรี่ไฟฟ้าไม่ได้แปลว่าปลอดภัยกว่า แต่กลับเป็นการเสี่ยงต่อสุขภาพในระดับที่อาจไม่คาดคิด
เปิดโปง “ไอน้ำมันระเหยพิษ” : สารเคมีที่ถูกผลิตและปล่อยออกมาจากพอด
เมื่อพูดถึงอันตรายของบุหรี่ไฟฟ้า หลายคนจะนึกถึงเพียงนิโคติน แต่ความจริงที่น่าตระหนักคือ นิโคตินเป็นเพียงส่วนเล็ก ๆ ของปัญหาใหญ่เท่านั้น นิโคตินส่งผลโดยตรงต่อการทำให้เสพติด และการทำงานของหลอดเลือด แต่ในไอระเหยที่เราสูดเข้าไปนั้นยังเต็มไปด้วยสารเคมีอันตรายอื่น ๆ อีกนับพันชนิด
สารพิษหลักที่พิสูจน์แล้วว่าอันตราย
● นิโคติน (Nicotine) รบกวนการทำงานของสารเคมีต่าง ๆ ในร่างกายโดยเฉพาะโดปามีนในร่างกาย ทำให้เกิดความต้องการระดับนิโคตินที่มากขึ้น ๆ ส่งผลโดยตรงต่อการเสพติด
● สารหนู (Arsenic) สร้างความระคายเคืองให้กับระบบทางเดินหายใจ
● โพรไพลีนไกลคอล (Propylene Glycol) ทำให้เกิดความระคายเคืองเยื่อบุอักเสบต่าง ๆ ตามร่างกายทั้งภายนอก และภายใน
● ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) หรือ ฟอร์มาลิน สารเคมีที่ใช้ในการดองศพและผลิตกาว เป็นสารก่อมะเร็งกลุ่ม 1 ตามการจัดอันดับของ International Agency for Research on Cancer (IARC) การสูดดมสารนี้เป็นประจำอาจทำลายเนื้อเยื่อปอดและเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งช่องจมูก คอหอย และปอด
● โลหะหนักต่าง ๆ ได้แก่ ตะกั่ว นิกเกิล ดีบุก แคดเมียม โคบอลต์ ซีลีเนียม สารหนู และโครเมียม ที่ปนเปื้อนมาจากขดลวดทำความร้อนและชิ้นส่วนอื่น ๆ การศึกษาในวารสาร Environmental Health Perspectives พบโลหะหนักเหล่านี้ในไอของบุหรี่ไฟฟ้าในระดับที่อาจเป็นอันตราย โดยที่เมื่อโลหะหนักสะสมในร่างกายและก็อาจนำไปสู่การเกิดปัญหาและเพิ่มความเสี่ยงโรคมะเร็งในระยะยาวได้ด้วย
● ไดอะเซทิล (Diacetyl) สารแต่งกลิ่นที่ให้ความหอมหวานคล้ายเนยคาราเมล มักพบในน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ากลิ่นขนมหวานหรือป๊อปคอร์น การศึกษาของ Harvard T.H. Chan School of Public Health พบว่าสาร 75% ของน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ามีสารนี้ปนเปื้อน ทั้งนี้ สารไดอะเซทิลเป็นต้นเหตุของ "โรคปอดป๊อปคอร์น" (Popcorn Lung) หรือโรคหลอดลมฝอยอักเสบอุดกั้น (Bronchiolitis Obliterans) ซึ่งทำให้ทางเดินหายใจขนาดเล็กในปอดเสียหายอย่างถาวร ส่งผลให้หายใจลำบาก ไอเรื้อรัง และในกรณีรุนแรงอาจเสียชีวิตได้
แท่งที่ดูสวยของบุหรี่ยังมีอันตรายอีกมากที่อยู่ในนั้น มาลองดูสำรวจแท่งอันตรายนี้กัน
ถึงเวลาเปิดตาเห็นความจริง
การเลิกใช้บุหรี่ไฟฟ้าไม่ใช่เพียงแค่การปกป้องตัวเอง แต่เป็นการปกป้องครอบครัว ชุมชน และสิ่งแวดล้อมจากภัยร้ายที่มองไม่เห็น จึงต้องช่วยกันย้ำอย่างมากว่า ควันที่ปล่อยออกมาจากบุหรี่ไฟฟ้าส่งผลกระทบต่อผู้สูบ และคนรอบข้างด้วย แม้จะไม่มีกลิ่นเหม็นเหมือนบุหรี่ธรรมดา แต่สารพิษก็ยังคงมีอยู่
หากใครเริ่มรู้สึกว่าบุหรี่ไฟฟ้ามันร้ายจัด แต่อยากอ่านข้อมูลความร้ายของบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่ม สามารถอ่านข้อมูลในคู่มือฉบับใหม่ปี 2025 “บุหรี่ไฟฟ้า รู้ไว้ ร้ายจัด” https://creativehealthcampaign.thaihealth.or.th/microsite/icanchange/Tobacco/บุหรี่ไฟฟ้า/content/4632
เพราะปอดของเรามีชีวิตเพียงชุดเดียว และไม่ควรนำไปเสี่ยงกับสารพิษใด ๆ ทั้งสิ้น
หากต้องการความช่วยเหลือในการเลิกบุหรี่หรือบุหรี่ไฟฟ้า โทร. 1600 (สายด่วนเลิกบุหรี่ กรมควบคุมโรค) หรือปรึกษาแพทย์เพื่อขอรับคำแนะนำและการบำบัดรักษาที่ถูกต้องโดยเร็ว
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม 1
● https://www.thaihealth.or.th/wp-content/uploads/2024/07/คู่มือ-บุหรี่ไฟฟ้าภัยร้ายซ่อนลึก.pdf - คู่มือบุหรี่ไฟฟ้าภัยร้ายซ่อนลึก สสส.
● https://www.ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=44659&deptcode=brc
กรมควบคุมโรค เตือนนักสูบบุหรี่ไฟฟ้า เสี่ยง “โรคมะเร็ง” ผลวิจัยพบสารพิษกลุ่มโลหะหนักในบุหรี่ไฟฟ้า
● https://www.trc.or.th/th/ข่าวสาร/ข้อเสียบุหรี่ไฟฟ้า.html
"ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบบุหรี่ไฟฟ้า: ส่วนประกอบ ความเสี่ยง และข้อเสียบุหรี่ไฟฟ้าต่อสุขภาพ/ปอด/หัวใจ
World Health Organization E-cigarettes contain hazardous substances, addictive and harmful
● https://www.hfocus.org/content/2021/10/23393
แพทย์พบควันบุหรี่ไฟฟ้ามีสารเคมี 56 ชนิดในระดับสูงกว่าบุหรี่ธรรมดา
● https://bangpo-hospital.com/electric-cigarette/
โทษของบุหรี่ไฟฟ้า โรงพยาบาลบางโพ
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม 2
● https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30158205/
● https://www.nytimes.com/2025/07/09/well/vaping-health-risks.html