เปิดโพสต์ "ทนายดัง" ให้ความเห็น ปมดราม่า "อายัดบัญชี" ประชาชน ตรวจสอบปมเอี่ยวโยงบัญชีม้า มีข้อกฎหมายร้องเรียนได้หรือไม่
วันที่ 13 กันยายน 2568 จากกรณี โซเชียลออกมาบ่น หลายคนเจอปัญหาถูก "อายัดบัญชี" ต้องสงสัยกระทำผิด - เอี่ยวบัญชีม้า โอดเดือดร้อนหนัก การปลดอายัดล่าช้า ซึ่งแม้ต่อมาทาง ธปท. จะออกมาแจงว่า อยู่ในระหว่างเร่งแก้ไขปรับปรุง โดยผู้เสียหายสามารถโทรร้องเรียนได้ทันที แต่บางส่วนก็ไม่วางใจ ทยอยพากันถอน "เงินสด" ออกจากธนาคาร เพราะหวั่นเกิดปัญหา ดังที่นำเสนอข่าวไปแล้วนั้น (หลายคนบ่น ถูก "อายัดบัญชี" ต้องสงสัยทำผิด-เอี่ยวบัญชีม้า ล่าสุด ธปท. แจงแล้ว)
อย่างไรก็ตาม เมื่อตรวจสอบในโซเชียล มีรายงานว่า กลุ่มผู้ประกอบการ ร้านค้าหลายๆ ร้าน เริ่มทยอยติดป้าย งดโอนเงินเข้าบัญชีร้าน โดยต้องการรับเป็น "เงินสด" เท่านั้น ขณะที่ทนายหลายคน ก็ได้ออกมาแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว อาทิ
ทนายเดชา กิตติวิทยานันท์ ได้โพสต์ข้อความระบุว่า การอายัดบัญชีเงินฝากของประชาชนผู้บริสุทธิ์ ในลักษณะเหวี่ยงแห โดยการอายัดเงินบัญชีของประชาชนที่รับเงินโอนมาจากบัญชีม้า ถือเป็นการบังคับใช้กฎหมายที่ไม่เป็นธรรมต่อชาวบ้าน
และยังบอกในโพสต์ต่อมาอีกว่า การอายัดบัญชีประชาชนผู้บริสุทธิ ถือเป็นความล้มเหลวในระบบการเงินและกระบวนการยุติธรรมไทยสร้างผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจในวงกว้าง
...
ส่วน ทนายนิติธร แก้วโต ก็ได้โพสต์ผ่านทางเพจเฟซบุ๊ก ทนายเจมส์ LK ระบุว่า ทำไมไม่อายัดเงินตามจำนวนที่โอนมาจากบัญชีม้า เล่นอายัดเงินหมดทั้งบัญชี คนทำมาหากินสุจริต จะอยู่ยังไง กว่าจะชี้แจงได้ ธุรกิจเสียหายไปเท่าไหร่ ใครรับผิดชอบ
ด้านเฟซบุ๊ก ทนายพัฒน์ คุยกฎหมาย ได้ระบุสั้นๆ เพียงว่า "อายัดบัญชีมั่ว ๆ ทั้งเจ้าหน้าที่รัฐและธนาคารต้องถูกฟ้องนะผมว่า"
ขณะที่ ทนายรณรงค์ แก้วเพชร ก็ให้ความเห็นว่าถึงเรื่องดังกล่าวผ่านทางเพจ "ทนายคู่ใจ" ระบุว่า ที่แท้คนถามเรื่องบัญชีม้ามากผิดปกติในเพจทนายคู่ใจ ก็เพราะว่าบัญชีรับโอนโดนอายัดแบบผิดปกตินี่เอง มันเป็นกลไกของธนาคาร ใครติดใจก็ไปฟ้องธนาคารเอาแล้วกัน
อายัดบัญชีโดยไม่มีเหตุอันควร… ธนาคารต้องรับผิดชอบ
ช่วงนี้มีหลายคน inbox มาปรึกษาว่า "บัญชีโดนอายัดเฉยเลย ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้ทำอะไรผิด" พอถามไปที่ธนาคาร คำตอบที่ได้ก็คือ "ระบบอายัดไว้ ใครติดใจก็ไปฟ้องเอา" แบบนี้มันใช่เหรอครับ!?
วันนี้ผมจะมาเล่าให้ฟังว่า ถ้าธนาคารอายัดบัญชีโดยไม่มีคำสั่งตามกฎหมาย คุณสามารถฟ้องเรียกค่าเสียหายได้จริง!
หลักกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
1. ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 420
- "ผู้ใดโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่อ ทำต่อผู้อื่นโดยผิดกฎหมายให้เขาเสียหายแก่ชีวิต ร่างกาย เสรีภาพ ชื่อเสียง หรือทรัพย์สิน ต้องใช้ค่าสินไหมทดแทน"
อายัดบัญชีลูกค้าโดยไม่มีเหตุ → ถือเป็นการละเมิด
2. มาตรา 425
- นายจ้าง (ธนาคาร) ต้องร่วมรับผิดกับลูกจ้าง (พนักงานที่สั่งอายัดผิดพลาด)
ธนาคารหนีความรับผิดไม่ได้
3. พ.ร.บ.ธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 มาตรา 9
- ธนาคารต้องประกอบธุรกิจด้วย "ความซื่อสัตย์ สุจริต รอบคอบ ระมัดระวัง" และไม่ทำให้ผู้ฝากเงินเสียหาย
อายัดโดยไม่มีคำสั่งศาลหรือ ปปง. = ทำผิดหน้าที่โดยตรง
4. พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. 2542 มาตรา 48
- อำนาจอายัดต้องมาจาก "คณะกรรมการธุรกรรม" หรือ "พนักงานเจ้าหน้าที่ ปปง."
ธนาคารไม่มีสิทธิอายัดเองตามอำเภอใจ
5. พ.ร.บ.คุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522
- การให้บริการต้องเป็นธรรม ไม่สร้างความเสียหายเกินจำเป็น
อายัดผิดพลาด = การให้บริการที่ไม่เป็นธรรม
⸻
ผลทางกฎหมาย
- การอายัดบัญชีโดยไม่มีคำสั่งที่กฎหมายกำหนด = ละเมิด + ผิดสัญญา
- ลูกค้ามีสิทธิ ฟ้องแพ่ง เรียกค่าเสียหายตามมาตรา 420, 213
- ธนาคารต้องรับผิดร่วมกับพนักงานที่สั่งอายัดตามมาตรา 425
- ผู้เสียหายร้องเรียนได้ทั้ง ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) และ สำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.)
⸻
ตัวอย่างค่าเสียหายที่ฟ้องเรียกได้
- เงินที่ไม่สามารถเบิก–จ่ายได้ (เสียโอกาสทางธุรกิจ)
- ดอกเบี้ยตามกฎหมายจากจำนวนเงินในบัญชี
- ค่าเสียชื่อเสียง (ถ้ามีเอกสารแสดงว่าถูกอายัดเพราะถูกสงสัยฟอกเงิน)
- ค่าเสียหายเชิงลงโทษ (Punitive Damage) หากศาลเห็นว่าเป็นการละเมิดสิทธิร้ายแรง
⸻
สรุป
ธนาคารไม่มีสิทธิอายัดบัญชีลูกค้าเอง นอกจากมี
- คำสั่งศาล (ตาม ป.วิ.อาญา)
- คำสั่ง ปปง. (ตาม พ.ร.บ.ฟอกเงิน)
ถ้าอายัดเองโดยอ้าง "ระบบ" หรือ "ความสงสัย" อย่างเดียว = ละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชน
ผู้เสียหายมีสิทธิฟ้องเรียกค่าเสียหายได้เต็มที่ และยังสามารถร้องเรียนไปที่ ธปท. และ สคบ. ให้ลงโทษทางปกครองด้วย
⸻
ข้อคิดทนายรณรงค์
"สิทธิในทรัพย์สินคือหัวใจของประชาชน อย่าให้ใครมาละเมิดได้ง่าย ๆ … บัญชีเงินฝากไม่ใช่ของเล่น ธนาคารต้องรับผิดถ้าทำผิดกฎหมาย!"
ทั้งนี้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องยังไม่ได้ออกมาชี้แจงถึงเรื่องดังกล่าวเพิ่มเติม หากมีความคืบหน้า จะรายงานให้ทราบต่อไป
ขอบคุณข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก ทนายคลายทุกข์, ทนายเจมส์ LK, ทนายพัฒน์ คุยกฎหมาย , ทนายคู่ใจ