Economics
Thai Economics
เจาะนโยบาย “คนละครึ่ง สูตร 60:40”เมื่อรัฐบาลอนุทิน เพิ่มสิทธิสวัสดิการพิเศษให้ผู้เสียภาษี 4 ล้านคน
Date Time: 10 ก.ย. 2568 09:57 น.
“Summary“
โครงการ “คนละครึ่ง”สูตร 60:40 สำหรับคนเสียภาษี และ 50:50 สำหรับคนทั่วไป ไพ่ใบใหม่ รัฐบาลอนุทิน เมื่อเพิ่มสิทธิสวัสดิการพิเศษ ให้ผู้เสียภาษี 4 ล้านคน สัดส่วน 5.7% จาก 70 ล้าน ทั้งประเทศ
การเมืองไทยกำลังอยู่ในจังหวะร้อนแรงอีกครั้ง เมื่อรัฐบาลใหม่ภายใต้การนำของ “อนุทิน ชาญวีรกูล”เพิ่งก่อตั้งขึ้นท่ามกลางแรงกดดันทางเศรษฐกิจ และสายตาสังคมที่จับจ้องว่า “รัฐบาลชุดนี้จะทำอะไรในเวลาเพียง 4 เดือน” ก่อนการเลือกตั้งใหม่ในปีหน้า
โจทย์ใหญ่ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้คือ การอัดฉีดเศรษฐกิจระยะสั้น เพื่อสร้างแรงกระเพื่อมทางกำลังซื้อ และสร้างความนิยมในหมู่ประชาชน และนโยบายที่ถูกหยิบขึ้นมาในทันที ก็คือ “คนละครึ่ง” เวอร์ชันรีแบรนด์ใหม่
คนละครึ่งเฟสใหม่ พลิกเกมสวัสดิการรัฐ จาก 50:50 สู่ 60:40
ในรัฐบาล พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา “คนละครึ่ง” คือโครงการที่ได้รับการตอบรับสูงสุดจากประชาชน ด้วยกลไกรัฐช่วยจ่ายครึ่งหนึ่ง เพื่อกระตุ้นการใช้จ่ายฐานราก แต่เวอร์ชันใหม่ที่ “เอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ” ว่าที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เสนอ และนายกฯ อนุทินไฟเขียว คือการเพิ่มสิทธิพิเศษให้ผู้เสียภาษีเงินได้
- กลุ่มคนทั่วไป (นอกระบบภาษี) : รัฐช่วย 50% ประชาชนออก 50%
- กลุ่มผู้เสียภาษีเงินได้ : รัฐช่วย 60% ประชาชนออก 40%
นี่จึงถือเป็น ครั้งแรกๆ ที่ผู้เสียภาษีถูกให้ “รางวัล” จากรัฐ หลังจากที่ในอดีต มักถูกมองว่าเป็น “เดอะแบก” ที่ทำหน้าที่จ่าย แต่แทบไม่ได้รับอะไรตอบแทน
เสียงสะท้อน ของเดอะแบก ผู้เสียภาษีเงินได้
แม้ส่วนต่างเพียง 10% จะดูไม่มากในเชิงตัวเลข แต่กลับสร้างความคิดเห็นเชิงบวก ว่าให้คนที่อยู่ในฐานะเสียภาษี มีตัวตนเสียที แต่อย่างไรก็ตาม หากเจาะลงไปในโครงสร้างจริง ภาพก็ไม่ได้สวยหรูนัก หากอ้างอิงจากฐานข้อมูลสภาพัฒน์ฯ
- จากประชากรไทยกว่า 70 ล้านคน
- มีแรงงานในระบบ 40 ล้านคน
- ยื่นภาษีเงินได้เพียง 10 ล้านคน
- และมีรายได้ถึงเกณฑ์ (ตั้งแต่ 150,001 บาทขึ้นไป) เหลือเสียภาษีจริงๆ เพียง 4 ล้านคนเท่านั้น
หมายความว่า สิทธิพิเศษโครงการคนละครึ่งสูตร 60:40 นี้ จะครอบคลุมเพียง 5.7% ของประชากรทั้งประเทศ เท่านั้น
สัญญาณเชิงสัญลักษณ์ vs ผลลัพธ์เชิงโครงสร้าง
คำถามจึงเกิดขึ้นทันทีว่า นี่คือการปฏิรูปสวัสดิการรัฐ หรือเพียงกลยุทธ์หาเสียงในระยะสั้น? เพราะแม้นโยบายนี้จะสร้างแรงจูงใจบางส่วน แต่ก็ยังเป็นการ “เอาใจคนส่วนน้อย” ที่อยู่ในระบบภาษีอยู่แล้ว โดยไม่ได้แก้โจทย์ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย คือ ทำอย่างไรให้ประชาชนส่วนใหญ่เข้าสู่ระบบภาษี
ประเด็นนี้ไม่อาจพูดถึงแค่ “คนละครึ่ง” เพียงอย่างเดียว เพราะในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า อ้างอิงจาก “ลวรณ แสงสนิท” ปลัดกระทรวงการคลัง มีแผนเดินหน้านโยบาย Negative Income Tax (คาดเริ่มปี 2570) ที่จะบังคับให้ “ทุกคนต้องยื่นภาษี”
กลไกสำคัญคือ
- หากรายได้ถึงเกณฑ์ → ต้องเสียภาษีตามปกติ
- หากรายได้ไม่ถึงเกณฑ์ → จะได้รับเงินอุดหนุนกลับ (สวัสดิการ)
นี่จะเป็นครั้งแรกที่ประเทศไทยมีฐานข้อมูลรายได้ประชาชนครบถ้วน และสามารถออกแบบสวัสดิการตามรายได้จริงได้ ไม่ใช่การหว่านเงินแบบกว้างๆ แต่ก่อนจะไปถึงจุดนั้น รัฐต้องสร้าง แรงจูงใจ ให้ประชาชนเต็มใจเข้าสู่ระบบภาษี ซึ่ง “คนละครั้ง 60:40” จึงถูกมองว่าเป็น “จุดทดลอง” ที่จะพิสูจน์ว่าคนไทยพร้อมหรือไม่
ทั้งนี้ สิ่งที่ต้องไม่ลืมคือ คนจำนวนไม่น้อย ไม่รู้ด้วยซ้ำว่าการยื่นภาษีไม่เท่ากับการต้องเสียภาษี หากรายได้ไม่ถึงเกณฑ์ 150,000 บาทต่อปี ก็ได้รับการยกเว้น ความไม่รู้ + ความไม่เชื่อมั่นว่าภาษีถูกใช้เพื่อประโยชน์ของสังคมจริง ทำให้คนจำนวนมาก เลือกอยู่นอกระบบ และยอมสูญเสียสิทธิ์สวัสดิการไป
ดังนั้น โครงการ “คนละครึ่ง 60:40” จึงไม่ใช่เพียงมาตรการกระตุ้นกำลังซื้อในช่วงสั้นๆ แต่มันคือ สัญญาณทางการเมืองและเศรษฐกิจ ที่ชี้ให้เห็นว่าการออกแบบนโยบายใดๆ ปรับเปลี่ยนได้
คำถามใหญ่จึงไม่ได้อยู่ที่รัฐบาลอนุทินเพียงชุดเดียว แต่เป็นโจทย์สำหรับ ทุกรัฐบาลในอนาคต ว่าจะทำอย่างไรให้ประชาชน เต็มใจเข้าสู่ระบบภาษี ด้วยความมั่นใจ และจะสร้างสวัสดิการที่ เท่าเทียม เป็นธรรม และยั่งยืน ได้จริงเพียงใด.
ติดตามข้อมูลด้านเศรษฐกิจและนโยบายรัฐบาล กับ ThairathMoney ได้ที่
ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้ https://www.facebook.com/ThairathMoney
Author