เงินเดือนขึ้น แต่จนกว่าเดิม
ปรากฏการณ์ “เงินหด” ของคนเมือง พฤติกรรมอะไรบ้าง ที่ทำให้เราไม่รวยสักที

แม้รายได้จะขยับขึ้นทุกปี แต่กลับรู้สึกว่ากระเป๋าเบากว่าเดิมนี่ไม่ใช่แค่ความรู้สึก เพราะตัวเลขก็ยืนยัน — เจาะข้อมูลของศูนย์วิจัยกสิกรไทย พบว่า เส้นรายได้และเส้นรายจ่าย (เฉลี่ย) ของคนไทยกำลังเดินสวนทางกันอย่างชัดเจน

• ปี 2562 ค่าจ้างแรงงานเฉลี่ย 15,082 บาท/เดือน แต่ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยอยู่ที่ 17,945 บาท
• ปี 2564 รายได้เพิ่มเล็กน้อยเป็น 15,305 บาท แต่ค่าใช้จ่ายพุ่งไปถึง 18,802 บาท
• จนถึงปี 2567 รายได้เฉลี่ยแตะ 15,901 บาท ทว่า ภาระรายเดือนกระโดดเป็น 19,319 บาท

นั่นหมายความว่า แม้เราจะ “หาเงินได้มากขึ้น” แต่ก็ “ใช้มากกว่าที่หา” และช่องว่างนี้กำลังขยายใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆที่น่ากังวลคือ ช่องว่างนี้ไม่ได้เกิดจากค่าครองชีพแพงขึ้นเพียงอย่างเดียว แต่ยังเกิดจาก “Lifestyle Inflation” หรือ ภาวะใช้เงินฟุ้งตามรายได้  กับดักทางการเงินที่แยบยล เพราะมักมาในรูปของ “รางวัลให้ตัวเอง” และ “การอัปเกรดชีวิต” ที่ฟังดูสมเหตุสมผล

เมื่อเงินเดือนเพิ่มขึ้นเล็กน้อย หลายคนรู้สึกว่าตัวเอง “พร้อมใช้” มากกว่าเดิม จึงเผลอปรับวิถีชีวิตให้กินดี อยู่ดี และสะดวกขึ้นทันที แต่สิ่งที่มาพร้อมกับความสะดวกและความรู้สึกพิเศษ ก็คือค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นแบบถาวร

พฤติกรรมที่กลายเป็นช่องรั่วทางการเงิน เช่น...

• กินข้าวนอกบ้านบ่อยขึ้น เพราะเหนื่อยเกินจะทำเอง — ค่าอาหารเพิ่ม 2–3 เท่า และมักบวกค่ารถหรือค่าส่ง
• ผ่อนของใหญ่ เช่น รถ หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าราคาแพง — เพราะคิดว่าเงินเดือนสูงขึ้นแล้วไหว แต่ลืมคิดถึงดอกเบี้ยและค่าซ่อมบำรุงในอนาคต
• ซื้อคอร์ส–สมัครแอป เพราะกลัวตกเทรนด์ เช่น ฟิตเนส, คอร์สเรียน, สตรีมมิ่ง — ค่าใช้จ่ายรายเดือนเหล่านี้สะสมจนกลายเป็นก้อนใหญ่
• เช่าห้องคนเดียว ด้วยเหตุผลว่า “โตแล้วต้องมีพื้นที่ส่วนตัว” — ทำให้ค่าเช่า ค่าน้ำไฟ ค่าตกแต่ง เพิ่มขึ้นเท่าตัว
• ใช้เงินเป็นรางวัลชีวิต เช่น ซื้อกระเป๋า นาฬิกา หรือทริปเที่ยว — ซึ่งมักให้ความสุขชั่วคราว แต่ไม่มีผลต่อความมั่นคงในระยะยาว

ผลลัพธ์คือ เงินเดือนขึ้น แต่เงินเก็บหดเช่น ปี 2563 เงินเดือน 25,000 บาท ใช้ 20,000 เหลือเก็บ 5,000 บาทแต่ปี 2568 เงินเดือนเพิ่มเป็น 30,000 บาท ใช้พุ่งเป็น 29,000 เหลือเก็บเพียง 1,000 บาท  แทบไม่เหลือกันชนทางการเงินเลย

ยิ่งไปกว่านั้น คนเมืองยังต้องเผชิญ ค่าครองชีพแฝง ที่ไม่ค่อยถูกนับรวมเวลาเราวางแผนการเงิน เช่น

• ค่าเดินทาง + เวลา (ทำงานไกลขึ้น เปลืองค่าน้ำมัน/โดยสาร และสูญเสียเวลาที่สามารถใช้สร้างรายได้เสริม)
• ค่าแลกเวลาสบาย (เรียก Grab, Foodpanda, จ้างซักรีด — ทุกครั้งที่เราซื้อเวลา เราก็เสียเงินมากขึ้น)
• ค่าดูดีในสังคม (ต้องอัปเดตเสื้อผ้า เครื่องสำอาง อุปกรณ์ เพื่อรักษาภาพลักษณ์)
• ค่าความเครียด (จ่ายเพื่อความบันเทิง/หนีปัญหา เช่น ช้อปปิ้ง เที่ยว หรือกินหรู)

เมื่อบวกทั้งหมดเข้าด้วยกัน จึงไม่แปลกที่หลายคนรู้สึกว่า “เงินไม่เคยพอ” เพราะรายได้ที่เพิ่มขึ้น ถูกดูดออกไปจากหลายทิศทางแบบเงียบ ๆ

ภาพลักษณ์  กับดักที่ทำให้จนแบบไม่รู้ตัว

อีกหนึ่งแรงผลักดันที่ซ่อนอยู่ในภาวะ “เงินหด” คือ การสร้างภาพลักษณ์ให้ดูรวย ดูดี เพื่อเข้ากับสังคม วงเพื่อน หรือโลกโซเชียลปัญหาคือ ภาพลักษณ์เหล่านี้ต้อง “ใช้เงินหล่อเลี้ยง” ตลอดเวลา และแทบไม่มีมูลค่าจริงในอนาคต

Thairath Money ชวนคุณลองเช็กตัวเองว่า… คุณกำลัง “รวยปลอม” อยู่หรือเปล่า?

• รายได้เพิ่ม แต่เงินเก็บน้อยลง
• มีของดีขึ้น แต่ไม่มีเวลาใช้
• ใช้เงินปลอบความเหนื่อยบ่อยขึ้น
• กลัวเปิดแอปธนาคารทุกปลายเดือน
• ใช้ชีวิตให้ “ดูดี” มากกว่า “อยู่ดี”

ถ้าตอบ “ใช่” หลายข้อ แปลว่าคุณอาจกำลังแลก อิสรภาพทางการเงิน กับ ภาพลักษณ์ที่อยู่ได้ไม่นานและนี่คือเหตุผลที่แม้ เงินเดือนจะขึ้น แต่เรากลับ จนกว่าเดิม — ปรากฏการณ์ “เงินหด” ที่กำลังเกิดขึ้นกับคนเมืองแทบทุกคนในวันนี้

ที่มา : ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ,สภาพัฒน์ ,ธนาคารกรุงศรีอยุธยา 

อ่านข่าวการเงินส่วนบุคคล และการวางแผนการเงิน กับ Thairath Money เพื่อให้คุณ "การเงินดีชีวิตดีได้ที่ https://www.thairath.co.th/money/personal_finance 

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้  https://www.facebook.com/ThairathMoney